معرفی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری حفظه الله در دانشگاه ها
نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاهها حسب عنايت و دستور حضرت آيتالله خامنهاي (مدظله العالي) با هدفي متعالي و در راستاي ايجاد دانشگاه مؤمن و متعبد به هدايت الهي و در راستاي تبيين ارزشهاي اسلامي و تعميق آگاهيهاي ديني و اعتقادي دانشجويان و دانشگاهيان و بر اساس مصوبة نهايي اسفندماه سال 1372 شوراي عالي انقلاب فرهنگي مبني بر ايجاد سازماني جديد براي تحقق منويات معظم له، بر اساس اهداف و وظايف معين تشكيل گرديد كه در كلية دانشگاهها و مراكز آموزش عالي به انجام وظايف مصرح در اساسنامه پرداخته و بر فعالیت های فرهنگی-دینی دانشگاه نظارت داشته و در رشد، تقویت و تعمیق آنها مشارکت می نماید. توسعه فرهنگی، فضیلت گرایی اخلاقی، اعتدال، اسلامیت و عقلانیت مهم ترین دغدغه های نهاد است.
آدرس نهاد: تهران خیابان ولی عصر(عج الله تعالی فرجه الشریف) خیابان زرتشت غربی پ 106. تلفن :84222000 ، 88955988 تلفكس: 88989081
اهداف نهاد
- - زمینه سازی، جلب مشارکت و ترغیب فعالیت های فرهنگی و اجتماعی با تاکید بر گسترش و تعمیق معرفت دینی دانشگاهیان. (استادان، دانشجویان، کارکنان(
- - زمینه سازی و جذب مشارکت دانشجویان و استادان در جهت طرح و بررسی اولویت های تحول خواه در زمینه های تولید علم، جنبش نرم افزاری، نهضت آزاداندیشی و برگزاری کرسی های نظریه پردازی و ... به عنوان مهم ترین جهت گیری های علمی فرهنگی چهارمین دهه انقلاب اسلامی با محوریت رهنمودها و مطالبات همیشگی مقام معظم رهبری.
- - هوشمندی و هوشیاری نسبت به تهدیدها و فرصت های فرهنگی دانشگاه و جامع نگری درباره نیازهای فکری، معنوی و عاطفی دانشگاهیان.
- - گسترش فضای معنوی و اسلامی و حراست از جریان گرایش به اصول و فضایل اخلاقی در فضای علمی، دینی و فرهنگی دانشگاه.
نهاد نمايندگي مقام معظم رهبری در دانشگاهها در جهت نيل به اين اهداف و وظايف الهي دو اصل مهم و اساسي را فراروي خود قرار داده است :
- - تأكيد و تلاش جدي بر حركتهاي زيربنايي و عميق فرهنگي در راستاي رشد و توسعه انديشهها و آگاهيهاي ديني و اسلامي دانشجويان و دانشگاهيان.
- - ايجاد و تقويت روحيه تحرك و مشاركت فعال دانشجويان و دانشگاهيان در عرصه فعاليتهاي سياسي، اجتماعي و فرهنگي در سطح جامعه و دانشگاهها.
بر همين اساس نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاهها با اهتمام و جديت تمام نسبت به برنامهريزي و ايجاد هماهنگي و ارتباط با نهادها وتشكلهاي دانشجويي اقدام نموده و در جهت ايجاد ارتباط با اساتيد و نيروهاي فرهنگي و مذهبي گامهاي مؤثري برداشته است.
اساسنامه نهاد نمایندگی مقام معظم رهبري در دانشگاهها
مصوب جلسات ۳۲۲، ۳۲۳ و ۳۲۴، مورخ ۵/۱۱/۱۳۷۲ و ۱۹/۱۱/۱۳۷۲ و ۳/۱۲/۱۳۷۲ شوراي عالي انقلاب فرهنگي
مقدمه
براساس دستور رهبر معظم انقلاب اسلامي حضرت آيتالله خامنهاي «مدظلهالعالي» مبني بر تجديد نظردراساسنامه شوراي نمايندگان و دفاتر آنها در دانشگاهها (موضوع مصوبه شماره ۱۳۶۸/دش مورخه ۲۸/۴/۱۳۶۹ شوراي عالي انقلاب فرهنگي و اصلاحيههاي آن) و ايجاد سازمان جديدي براي تحقق اهداف مورد نظر معظم له «نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاهها» با اين اهداف، وظايف و سازمان تشكيل ميشود.
ماده ۱٫
نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاهها كه دراين اساسنامه اختصاراً «نهاد نمايندگي» ناميده ميشود نهادي است كه زير نظر معظمله در كليه دانشگاهها و مراكز آموزشعالي به انجام وظايف مصرح در اساسنامه ميپردازد.
ماده ۲٫ اهداف
- توسعه و تعميق آگاهيها و علائق اسلامي دانشجويان و دانشگاهيان و تبيين ارزشهاي اسلامي.
- ايجاد و گسترش فضاي معنوي و اسلامي در دانشگاهها و رشد فضايل اخلاقي در دانشگاهيان.
- رشد بينش سياسي در محيط دانشگاه.
- حمايت و هدايت فكري تشكلهاي دانشجويي و دانشگاهي.
- حاكميت بخشيدن به ارزشهاي اسلامي و انقلابي در سطوح اجرايي و علمي.
- مقابله با ترويج عقائد و افكار انحرافي و هجوم فرهنگي و تقويت روح خودباوري و استقلال فكري.
- تقويت پيوند حوزه و دانشگاه.
ماده ۳٫ وظايف
- تبيين مسايل سياسي، اجتماعي و فرهنگي از طريق برگزاري جلسات، سخنراني و بحث و مناظره، نشر مقالات و جزوات و مانند آن.
- انجام دادن مسؤوليتهاي روحانيت در محيط دانشگاه مانند اقامه نماز جماعت و برپايي مجالس و محافل مذهبي و اهتمام به تعظيم شعائر اسلامي و مراسم ديني.
- اجراي برنامههاي آموزشي، پژوهشي و تربيتي در زمينه علوم و معارف اسلامي از قبيل: برگزاري گردهماييها و نشستهاي تخصصي، جلسات پاسخ به سؤالات، نشر مقالات و جزوات و فعاليتهاي فوق برنامه و مانند آن.
- حضور فعال در ميان دانشجويان و دانشگاهيان به منظور راهنمايي و ارشاد فكري و اخلاقي و پاسخگويي به مسايل شرعي.
- هدايت تشكلها و نهادها و حركتهاي اسلامي دانشجويي و دانشگاهي و تقويت فعاليتهاي اسلامي در دانشگاه.
- مطالعه و بررسي وضع ديني و اعتقادي و گرايشهاي فرهنگي و سياسي در محيط دانشگاه و علل ضعفها و نارساييها براي دستيابي به راهحلهاي مناسب.
- بسط فرهنگ امر به معروف و نهي از منكر و اقامه نماز در دانشگاهها.
- همكاري با نهادها و مراكز حوزهاي و دانشگاهي و پشتيباني از آنها براي تقويت پيوند حوزه و دانشگاه.
- گزينش علمي و عمومي استادان دروس معارف اسلامي و نظارت بر كيفيت ارائه آن دروس و ارزيابي عملكرد آنان.
- تأييد رييس پيشنهادي گروه معارف اسلامي قبل از معرفي به رئيس دانشگاه.
- نظارت بر رعايت موازين اسلامي و ارزشهاي انقلاب در امور اداره دانشگاهها، تشكلها و فعاليتهاي فرهنگي و سياسي ـ اجتماعي مراكز هنري و ورزشي و خوابگاههاي دانشگاهي و نيز نشريات داخلي دانشگاه.
- بررسي مقررات، آييننامهها و بخشنامههاي راجع به امور فرهنگي در مراكز آموزشعالي و مؤسسات وابسته از نظر انطباق با معيارها و ارزشهاي اسلامي و انقلاب اسلامي.
- حمايت از نيروهاي متخصص و متعهد در دانشگاه.
- اعلام نظر كتبي درباره خلافهاي بيّن متون جزوات درسي و مباحث راجع به مباني ارزشها و ديدگاههاي ديني و اسلامي از طرف دفتر مركزي نهاد، به مسؤولان ذيربط براي اصلاح.
تبصره ۱٫ در مواردي كه اجراي بندهاي اين ماده نياز به حضور مسؤول نهاد در يكي از شوراها، هيأتها يا كميتههاي وزارتخانه، دانشگاه يا دانشكده داشته باشد از وي براي شركت در جلسات دعوت خواهد شد.
تبصره ۲. به منظور اجراي وظايف ناشي از اين ماده، صورت جلسات شوراها و هيأتها و كميتههاي تبصره ۱ به اطلاع مسؤول نهاد ميرسد.
تبصره ۳٫ مسؤول نهاد در هر دانشگاه نظرها و تذكرات خود را در هر يكي از موارد براي بررسي و اقدام لازم كتباً به رييس يا مسؤولان دانشگاه يا مراكز آموزشعالي اعلام ميدارد، در صورت عدم موافقت يا عدم اعتنا، موضوع به شوراي نمايندگان احاله ميشود تا با حضور طرفين بررسي و تصميم نهايي اتخاذ شود.
- عضويت نمايندهاي از نهاد در شوراي عالي برنامهريزي و نمايندهاي در هيأت نظارت و بازرسي شوراي عالي انقلاب فرهنگي و نمايندگاني در هيأتهاي عالي گزينش استاد وزارت فرهنگ و آموزشعالي و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، اين چهار نماينده به پيشنهاد رئيس نهاد و تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي انتخاب خواهند شد.
ماده ۱۱٫ هيأت رييسه دانشگاه با حضور مسؤول دفتر نمايندگي نسبت به هرگونه پشتيباني و تأمين نيازهاي دفتر اعم از نيروي انساني و فضا و تجهيزات در چارچوب امكانات دانشگاه، تصميمگيري و اقدام ميكند.
ماده ۱۲٫ بودجه نهاد همه ساله در رديف مستقل در بودجه كل كشور پيش بيني ميشود و دفتر نمايندگي ميتواند علاوه بر اعتباراتي كه از نهاد نمايندگي دريافت ميكند، از بودجهاي كه در رديف راجع به مسايل فرهنگي، همه ساله در بودجه دانشگاه منظور ميشود استفاده كند.
تبصره. اجراي اين اساسنامه براي دانشگاههاي غير دولتي موكول به تهيه متمم جداگانهاي براي اين قبيل مؤسسات و تصويب در شوراي عالي انقلاب فرهنگي خواهد بود.
ماده ۱۳٫ اين اساسنامه در ۱۳ ماده و ۵ تبصره در تاريخ ۳/۱۲/۱۳۷۲ به تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي رسيده است كه بند ۱۵ماده ۳ آن در جلسه ۳۷۴ مورخ ۲۵/۲/۱۳۷۵ تكميل شد.
* متمم اساسنامه نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها برای دانشگاه آزاد اسلامی:
(مصوب جلسه 347 مورخ 16/12/73 شورای عالی انقلاب فرهنگی)
متمم اساسنامه نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها ((موضوع مصوبه ی 979/م د ش مورخه 11/12/72 شورای عالی انقلاب فرهنگی )) برای دانشگاه آزاد اسلامی به شرح زیر به تصویب رسید :
ماده 1 : مواد اساسنامه نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها در دانشگاه آزاد اسلامی نیز لازم الاجرا است.
ماده 2 : هر واحد دانشگاه آزاد اسلامی از حیث حضور نماینده نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری همانند هر یک از دانشگاه های دولتی تلقی خواهد شد.
ماده 3 : با توجه به وضع متمرکز دانشگاه آزاد اسلامی شورای نمایندگان یکی از اعضاء خود را به عنوان نماینده در دانشگاه آزاد اسلامی تعیین می کند که کلیه دفاتر نمایندگان تعیین شده در دانشگاه آزاد اسلامی تحت نظر او خواهد بود.
ماده 4 : مواردی که در اساسنامه مشخص نشده است می تواند با توافق رییس دانشگاه آزاد اسلامی و نماینده نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی تصمیم گیری و اجرا شود.
*آییننامه اجرایي دستورالعمل اخير مقام معظم رهبري مورخ 18/4/1368 در خصوص فعاليتهاي فرهنگي که جنبه ديني دارند :
ماده 1:
مسئولیت کلیه امور مربوط به فعالیتهاي فرهنگي ديني که به لحاظ موضوع و ماهيت، ديني و مذهبي هستند و مستقيماً در جهت تبيين و ترويج معارف و ارزشهاي اسلامي ميباشند، اعم از برنامهريزي و اجراي آنها به عهده نهاد ميباشد. این فعالیتها عبارتند از :
1- اقامه نماز جماعت و امور مساجد و نمازخانهها
2- دعوت از روحانیون و مبلغین
3- برگزاری مراسم و مناسبتها و سخنرانیهای مذهبي
4- برگزاری برنامههای قرآنی حفظ ـ قرائت و مفاهيم
5- امور مربوط به هیأت و محافل و مجالس مذهبی
6- امور مربوط به تبیین احکام شرعی
7- برگزاری مسابقات دینی و اسلامي
8- برگزاری برنامهها، سمینارها و محافل بحث و بررسی مسائل ديني و اسلامي
9- برگزاری آموزش فوق برنامه، متون دینی و معارف اسلامي و علوم حوزهاي
10- امور مربوط به تدوین و انتشار نشریات و جزوات دیني
11- امور مربوط به کتابخانهها و نوارخانههای خاص مذهبی
12- برگزاری اردوهای تربیتي، ديني و سفرهاي زيارتي
13- امور مربوط به امر به معروف و نهی از منکر در چارچوب ضوابط و مقررات
14- برگزاری برنامههای ادبی و هنري ويژه موضوعات مذهبي
15- انجام مشاورههای دینی، معنوي و اخلاقي
تبصره : اجرای برنامههای فوق با هماهنگی فيمابين نهاد و مديريت دانشگاه خواهد بود.
ماده 2:
مسئولیت بخش دینی فعاليتهاي فرهنگي عام به عهده نهاد بوده و اجراي آنها نيز با هماهنگي فيمابين نهاد و مديريت صورت ميگيرد.
ماده 3:
کلیه تشکلهای دانشگاهی کماكان متناسب با شرح وظايفشان مجاز به برنامهريزي و اجراي فعاليتهاي خود ميباشند.
ماده 4:
نهاد نمایندگی میتواند اجراي برخي از فعاليتهاي فرهنگي ديني را به مديريتهاي دانشگاه واگذار نمايد.
ماده 5:
امکانات و تسهیلات لازم برای انجام وظائف مستمر نهاد نمایندگي مقام معظم رهبري از قبيل فضاي کار ـ لوازم اداري ـ سرويس نقليه بر اساس آئيننامههاي دانشگاه تأمين ميشود.
ماده 6:
بر اساس هماهنگیهای صورت گرفته با مدیريت اجراي برنامههاي فرهنگي ديني نهاد ـ اعم از آن که خود نهاد مجري باشد و يا اجراي آنها را به مديريت، تشکلها و نهادها واگذار نمايد ـ با استفاده از امکانات، اعتبارات و تسهيلات موجود دانشگاه صورت ميگيرد و امكانات و تسهيلات غير موجود نيز در حد امكان از سوي دانشگاه تهيه ميگردد.
ماده 7:
جهت هماهنگی اجرائی کلیه فعاليتهاي فرهنگي در دانشگاه شورائي با رياست رئيس دانشگاه و مرکب از مسئول نهاد ـ معاون فرهنگي نهاد معاون دانشجويي دانشگاه و بر حسب مورد نمايندگان تشکلها و نهادهاي انقلابي و مسئولين دانشگاه تشكيل ميشود.
تبصره : تشکلها و نهادهای مدعو با توافق رئیس دانشگاه و مسئول نهاد تعیين ميشوند.